17 maart 2007

"BRT" of "VRT" ? BRT!

Patricia Ceysens deed op 13 maart in naam van haar partij, Open VLD, het voorstel om de zendtijd voor politieke partijen af te schaffen. En nu we toch over "de media" bezig zijn, vrijdag verscheen het organigram voor de "Nieuwe VRT" in de krant De Morgen. "Politiek" en "openbare omroep": een moeilijke combinatie. Is het voorstel van Patricia Ceysens een stap vooruit naar een open en objectieve politieke verslaggeving? En wat te denken van de “Nieuwe VRT” ?

"De uitzendingen van politieke partijen zijn ,"nodeloos verwarrend" voor de kiezer omdat partijen hun uitzendingen bewust het uitzicht van een nieuwsuitzending geven. (...) . Wij zijn van mening dat dit slecht is voor de openbare omroep en dat informatie over de verkiezingen best door handen van een onafhankelijke journalist passeert. Bovendien zijn deze uitzendingen ergerlijk voor de kijker want ze vallen buiten iedere normale programmatie. Daardoor moeten kijkers onnodig wachten op het programma waar ze willen naar kijken'' (Patricia Ceysens, Het Nieuwsblad 13-03-2007)."

Patricia Ceysens beoogt het depolitiseren van de politieke verslaggeving, en dat kan ik alleen toejuichen. Het zal wel geen toeval zijn dat juist Sp.a en CD&V het voorstel niet zien zitten, zij willen juist de aanwezigheid van politieke reclamespotjes op de VRT. De vraag is echter of het afschaffen van politieke zendtijd voldoende is om tot een onafhankelijke politieke verslaggeving te komen.

Op dit ogenblik staan hierover twee feiten vast. Allereerst dat de VRT zelf sterk gepolitiseerd is en een uitgesproken invloed ondervindt van Sp.a/Spirit-orangisme en CD&V/N-VA-Vlaams-nationalisme, het eerste door de aanwezigheid van orangisten van Sp.a-signatuur in de raad van Beheer van de VRT (Jozef Deleu) en in de Wetstraatjournalistiek (Siegfried Bracke), het tweede door de politieke voorkeur van de voogdijminister (Geert Bourgeois).

De politisering van de VRT bemerkt men sterk in haar politieke duidingsprogramma’s, in het bijzonder bij "Morgen Beter" , waarbij de moderatoren van programma en forum elke kritiek op de Sp.a (en op henzelf) afschermen met een ijver die zelfs de meest conservatieve keuringscommissies niet aan de dag leggen, en zij actief meewerken aan de strategie van die partij. In die zin heeft de Sp.a geen extra-zendtijd meer nodig omdat onder meer het VRT-programma Morgen Beter deze rol reeds op zich heeft genomen.

Ten tweede is er het Vlaamse mediadcreet dat, in tegenstelling tot het Waalse, politieke televisie verbiedt. De feitelijke politisering van de VRT is strijdig met dit decreet, wat toegedekt wordt door een schijn van onfhankelijkheid hoog te houden, maar er is erger: door de aanwezigheid van een gepolitiseerde openbare omroep in een gedepolitiseerd televisielandschap, heeft de VRT de facto een monopolie op politieke zendtijd.

Extra politieke zendtijd verbieden zou daarom de politisering van de VRT versterken in plaats van afzwakken.

Politieke zendtijd is niet het enige openbare-omroep-vreemde element binnen de "nieuwe VRT" . De commercialisering van de VRT vordert met rasse schreden, VRT-websites , VRT-radio en VRT-televisieschermen zullen in de toekomst meer en meer versierd worden met reclameboodschappen. Een soort medium-vervuiling van de openbare omroep.

Eveneens een leuke nieuwigheid is een bijzondere topmanagementfunctie: die voor de bewaking van de "Vlaamse identiteit" van de openbare omroep. "vRT" wordt "Vrt". De gelukkige bezitter van deze functie wordt Jan Hautekiet, net als de meeste nieuwe managers een radiospecialist die een spoedcursus televisiemaken gaat volgen.

Sterk gepolitiseerd en met reclame, maar zonder cultuur tenzij het "De Vlaamsche" is, zie hier de "Nieuwe VRT".

Wie over de inhoud van de VRT-programmatie niet tevreden is, de openbare omroep werkt tenslotte met belastinggeld, zal ondervinden dat het niet eenvoudig is om zijn ongenoegen om te zetten in een klacht.

De communicatieverantwoordelijke van de VRT, Diane Waumans, blijkt namelijk alleen geïnteresseerd in éénrichtingsverkeer. Onder haar bestuur worden de verschillende afdelingen gedecentraliseerd en wordt de VRT opgedeeld in kleine privé-koninkrijkjes met almachtige redacties. De VRT heeft geen algemene klachtenprocedure, noch een ombudsdienst, op de VRT site wordt je gewoon verwezen naar de onderdelen. Wie verder wil kan "terecht" bij de Vlaamse Regulator voor de Media, in theorie toch, want ook op diens website is geen beschrijving van de klachtenprocedure aangegeven. Afgaande van de verslagen van reeds behandelde klachten, kan men besluiten dat het daar gaat om quasi-rechtsgedingen met conclusies en memories, ver van wat van een toegankelijke ombudsdienst kan verwacht worden. Of men bij deze Vlaamse mediaregulator terecht kan als de VRT vervlaamsing predikt, valt overigens nog te bezien: hoe werden de commissies samengesteld?

De VRT heeft dus geen toegankelijke ombudsdienst, die naam waardig, wat maakt dat de redacties van de VRT-onderdelen boven alle klachten verheven staan. Democratisch is anders, en in de huidige en voor de toekomst voorziene formule heeft de VRT als openbare omroep zo geen reden van bestaan.

De hervorming van de VRT tot "Nieuwe VRT" is geen stap vooruit in het streven naar een democratische openbare omroep, integendeel. Om dat doel te bereiken zou men best eerst de mediabevoegdheid herfederaliseren en daarbij VRT opnieuw BRT maken, deze openbare omroep volledig depolitiseren en reclamevrij houden, cultuurprogramma’s in ere herstellen en behoorlijke ombudsdiensten organiseren.

VRT? Neen bedankt. Opnieuw BRT, liefst.

Geen opmerkingen: