3 april 2007

DAMOCLES

Volgens een Europese richtlijn uit het jaar 2000 is onderscheid ("discriminatie") , ook in arbeidsrelaties, op basis van leeftijd verboden. Die richtlijn moest tegen 2006 omgezet zijn in nationaal recht, dus ook in België. Zo geschiedde, Europa heeft "een kemel" van formaat geschoten en nu zit ons land met “de gebakken peren” . Het verboden maken van leeftijd als criterium van onderscheid zal het effect hebben van een bom. Deze afwijzing van "discriminatie op basis van leeftijd" lijkt wel Euro-terrorisme.

De wedde-anciënniteit zal als eerste sneuvelen, maar het blijkt eenvoudig een lijst te maken van wetten die verwijzen naar het concept "leeftijd": de leerplicht, kinderbijslag, pensioen, arbeidsbegeleiding voor 45-plussers,... . Om van de morele regel "Eert de ouderen" nog maar te zwijgen.

Europa heeft zich zwaar vergist toen ze leeftijd tot verboden onderscheidingscriterium uitriep. Neem twee mensen met een levensverwachting van 85 jaar, met dezelfde professionele kwaliteiten, de een 25, de andere 55 jaar, en die beiden een "jaar werk" te koop aanbieden op de arbeidsmarkt. Voor de persoon van 25 betekent ditzelfde jaar werken 1/60ste, voor de persoon van 55 echter 1/30ste van zijn nog resterende leven. Het is dan ook niet meer dan logisch dat de oudere zijn werkjaar duurder mag verkopen dan de jongere.

Wedde-anciënnitiet is een objectief en vrijwel onbediscussieerbaar gegeven. Verloning op basis van prestatie zal noodzakelijk veel subjectiever en dus ook meer aanvechtbaar zijn, en plaatst de beoordelingscommissies, -diensten of -personen in een onaanvaardbare machtspositie.

De bedoeling achter deze operatie is echter duidelijk: loonmatiging. Het aantal uitverkorenen die zullen genieten van de hoogste weddenschalen, zal in een systeem op basis van evaluatie ipv wedde-anciënniteit niet toevallig lager liggen. Het afschaffen van de wedde-anciënniteit zal de globale loonkost doen dalen, en daar draait het allemaal om.

Alsof de loonkost nog niet laag genoeg is. De spanning tussen de gewone verloningen enerzijds, en CEO-vergoedingen en bedrijfswinsten anderzijds, is nog nooit zo groot geweest. Dat de kloof tussen arm en rijk vergroot, hoeft geenszins te verbazen: niet ondanks, maar juist door de economische groei zien we een toename van armoede. En die kapitalistische, ongebreidelde economische groei, vernietigt meer en meer ons natuurlijk kapitaal, zo wordt meer en meer onomstotelijk bewezen door de klimaatswijziging.

De focus op loonmatiging in functie van meer bedrijfswinst, dat is van in den beginne ook mijn kritiek op het Generatiepact geweest. Dat laatste heeft weinig of niets van doen met "vergrijzing" maar wel met het creëren van arbeidsplaatsen door lastenverlaging ten einde de begroting in evenwicht te houden, in het bijzonder door middel van consumptiedwang en arbeidsplicht, dit alles voor het hoger doel: de concurrentiestrijd "winnen".

Die combinatie, consumptiedwang en loonmatiging, verklaart het verschijnsel "ontsparen". Belgen sparen minder en investeren minder in een eigen huis, al was het maar door de zeer lange looptijd van de leningen. Velen zijn eigenlijk huurder bij een bank die nu een soort huisbaas is geworden. De vlottende rentevoeten die aan deze langlopende leningen gekoppeld is, legt een tijdbom onder het welzijn van de burgers.

Beetje bij beetje verliest de bevolking zo veel van haar zelfbeschikkingsrecht, en daardoor ook van haar macht, over zichzelf en over het maatschappelijk gebeuren. Gehoorzaamheid is weer meer en meer de norm, (cultuur)kritiek wordt ontmoedigd of onmogelijk verklaard met een appèl op relativisme. Het eenzame op zichzelf teruggeworpen individu zal politieke of economische machthebbers geen stro-breed in de weg leggen, dat is al blij dat het heel basic overleeft.

Tegen de arbeidsplicht in, kunnen we stellen dat één "kostwinning" (eventueel verdeeld over twee deeltijdse jobs) voldoende verloond behoort te zijn als gezinsinkomen. Tegen het ontsparen kunnen we een combinatie stellen van loonsverhoging en vrijwillige soberheid, dwz geen ascetisme maar wel het zich ontdoen van consumptiedwang.

Door leeftijd tot verboden criterium voor onderscheid te verklaren, heeft Europa een zware inschattingsfout gemaakt, die bijdraagt aan verrechtsing en aan afbraak van de welvaartstaat. Was dat de echte agenda van dit zwaard van Damocles dat boven het hoofd van elke Europeaan, van elke Belg hangt?

Geen opmerkingen: